Green Deal: drastisch maar eerlijk verduurzamen in Europa

Green Deal: drastisch maar eerlijk verduurzamen in Europa

Op 11 december debatteert het Europees Parlement over de Europese Green Deal. Dit ambitieuze plan moet de emissies van de EU in 2030 met 55 procent verminderen.

10-12-2019 11:51 | DOOR: MARC SEIJLHOUWER

Herziene belastingen, nieuwe subsidies en een klimaatbank - de Green New Deal omvat bijna elk aspect van duurzaamheid. Onder leiding van Frans Timmermans zal de Europese Commissie de komende 100 dagen wetten opstellen die helpen Europa klimaatneutraal moeten maken.

55 procent minder uitstoot

Met de nieuwe wetten moeten de klimatdoelstellingen van Parijs worden gehaald: CO2-neutraal in 2050. Om dat te halen moet de uitstoot van de EU versneld omlaag, zodat deze in 2030 al 55 procent lager is dan in 1990. Nu is het doel nog 40 procent, maar dat is niet ambitieus genoeg, aldus de opstellers van de Green Deal.

Lees ook:

De Commissie stelt onder andere een belasting op CO2-uitstoot voor. 'Beprijzing van koolstofuitstoot is een essentieel element om zeker te weten dat elke persoon en elke sector bijdraagt', aldus een beleidsdocument voor de geplande vergadering. Het emissiesysteem dat nu voor bedrijven bestaat blijft. De Commissie zal het systeem uitbreiden zodat ook de maritieme sector moet betalen voor uitstoot. De luchtvaart blijft vooralsnog buiten schot, maar de 'gratis' uitstoot die deze sector krijgt zal wel worden afgebouwd.

Fonds

Om zeker te weten dat alle lidstaten zich kunnen vinden in de New Deal komt er een fonds van  € 100 mrd voor landen die minder ver zijn in de energietransitie. EC-president Ursula von der Leyen kondigde dit 'Just Transition Fund' eind november al aan. 'De mensen en regio's die de low carbon-transitie het meest voelen worden door dit fonds ondersteund', zei de president in een speech. Ook wordt een deel van de Europese Centrale Bank omgevormd naar een klimaatbank die duurzame initiatieven en onderzoeken financieel kan steunen.

Gemiddelde temperaturen in verschillende Europese landen, van 1850 (links) tot 2018.

Voedsel en plastic

Het plan gaat verder dan alleen CO2-uitstoot. Voedselvoorziening moet verduurzamen via een 'Farm to Fork Strategy' die de hele keten verduurzaamt. En er komt een plan voor een meer circulaire economie. Minder afval produceren en meer producten hergebruiken moet de norm worden, vooral in de kleding- en bouwindustrie. Wegwerpplastic mag eigenlijk niet meer gebruikt worden en ook microplastics in het milieu worden aangepakt.

Lees ook:

Frans Timmermans krijgt het de komende maanden druk. Niet alleen moet hij vele wetten maken, hij zal ook met andere grote vervuilers, zoals de VS en China, om tafel gaan zitten. Als de grote vervuilers niet overtuigd kunnen worden om ook minder uit te stoten zou het ambitieuze Europese plan immers voor niets zijn.

Toezicht

Timmermans zal wel op moeten letten dat oude wetgeving nieuw beleid niet in de weg staat. 260 maatschappelijke organisaties waarschuwen bijvoorbeeld voor een obscure energie-regeling uit 1994, die er nu voor zorgt dat energiebedrijven transities in de weg kunnen zitten. De bedrijven kunnen in het geval van een transitie namelijk aanspraak maken op een schadevergoeding die in de miljarden kan lopen, als een kolen- of kerncentrale vroegtijdig moet sluiten.

Morgen wordt de Green new Deal besproken en waar nodig aangepast. Zijn de wetten eenmaal gemaakt en goedgekeurd, dan moet Timmermans ook controleren dat elke lidstaat de regels volgt. Alleen dan is een vergaande uitstootreductie in Europa mogelijk.